Zakup mieszkania i taksa notarialna – przygotuj się na wydatki

Cena mieszkania nie jest niestety jedynym kosztem, jaki należy ponieść przy jego zakupie. O ile lokal nie jest wykończony pod klucz, będzie wymagał jeszcze prac wykończeniowych, a w przypadku rynku wtórnego – remontowych. Często pomijanym w analizach kosztem jest natomiast taksa notarialna. Chodzi o wynagrodzenie notariusza, który potwierdza ważność umowy deweloperskiej lub przeniesienia prawa własności do lokalu. W porównaniu do ceny nieruchomości, taksa notarialna być może nie jest ogromnym wydatkiem, ale często sięga nawet kilku tysięcy złotych, więc nie można jej lekceważyć, planując budżet. Dlaczego wizyta u notariusza jest tak istotna przy zakupie mieszkania? Ile wynosi taksa notarialna w przypadku umowy deweloperskiej i przeniesienia prawa własności? Na czym polega różnica pomiędzy rynkiem pierwotnym a wtórnym, jeśli chodzi o taksę notarialną?

Dlaczego zakup mieszkania wymaga potwierdzenia u notariusza?

Jeśli kupujesz mieszkanie z rynku pierwotnego, istnieje prawdopodobieństwo, że czeka Cię przynajmniej dwukrotna wizyta u notariusza. Pierwszy obowiązek dotyczy umowy deweloperskiej, którą należy podpisać, jeżeli trwa budowa nieruchomości, która w przyszłości ma stać się Twoim nowym mieszkaniem. Jak to działa?

Wyobraź sobie, że przeglądasz nowe mieszkania w Poznaniu i udało Ci się znaleźć ofertę idealnie spełniającą Twoje oczekiwania. Załóżmy, że mieszkanie znajduje się w kolejnym budynku należącym do poznańskiego osiedla Grunwald Między Drzewami, które wyróżnia się usytuowaniem w zielonej okolicy z doskonałym dojazdem do centrum miasta i świetną lokalną infrastrukturą. Mieszkanie dopiero powstaje i będzie oddane do użytku za dwa lata, więc podpisujesz z deweloperem umowę, dzięki której staniesz się jego właścicielem. Tak działa umowa deweloperska. 

Ustawa deweloperska, która chroni interesy nabywców nieruchomości, nakłada obowiązek, aby dokument miał formę notarialną. Dlatego obie strony muszą udać się do notariusza. W przyszłości, gdy nastąpi przeniesienie praw własności do lokalu, niezbędna będzie kolejna wizyta u notariusza, dzięki czemu nikt nie podważy Twojej własności. 

Czym jest taksa notarialna?

Taksa notarialna to po prostu wynagrodzenie notariusza za sporządzony dokument. Opłaty tej nie da się pominąć, bo w Polsce istnieje obowiązek sporządzania aktów notarialnych w przypadku zakupu nieruchomości. Z drugiej strony rezygnacja z tej formy poświadczenia umowy i tak stanowiłaby lekkomyślność. 

Ile wynosi taksa notarialna, zależnie od wartości nieruchomości?

Chociaż notariusz może swobodnie zdecydować, ile będzie wynosiła taksa notarialna za konkretną usługę, polskie prawo określa jej maksymalną wysokość. Zawsze jest ona uzależniona od wartości nabywanej nieruchomości. W praktyce zdarza się, że taksa notarialna wynosi mniej niż wyznaczony prawnie limit, zwłaszcza gdy kupujesz lokal od dewelopera. 

Maksymalna wysokość taksy notarialnej a wartość nieruchomości:

• Wartość nieruchomości do 3000 zł – koszt 100 zł 
• Wartość nieruchomości od 3000 zł do 10 000 zł – 100 zł plus 3% od nadwyżki powyżej 3000 zł 
• Wartość nieruchomości od 10 000 zł do 30 000 zł – 310 zł plus 2% od nadwyżki 
• Wartość nieruchomości od 30 000 zł do 60 000 zł – 710 zł plus 1% od nadwyżki 
• Wartość nieruchomości od 60 000 zł do 1 000 000 zł – 1010 zł plus 0,4%, od nadwyżki 
• Wartość nieruchomości od 1 milion złotych do 2 000 000 zł – 4 770 zł plus 0,2% od nadwyżki 
• Wartość nieruchomości powyżej 2 000 000 złotych – 6770 zł plus 0,25% od nadwyżki, ale nie więcej niż 10 000 zł. 

Taksa notarialna stanowi istotny wydatek, choć w porównaniu do całej wartości transakcji nie ma on ogromnego wpływu na budżet. Podpisując umowę z deweloperem, masz szansę skorzystać z niższej stawki.

Kto opłaca taksę notarialną przy zakupie mieszkania z rynku wtórnego?

Umowy sporządzane notarialnie w przypadku zakupu nieruchomości obowiązują również na rynku wtórnym. Chociaż prawo nie określa, kto ma zapłacić wynagrodzenie notariuszowi, niemal zawsze, bo zwyczajowo, taksa notarialna jest opłacana przez kupującego mieszkanie. 

Kto opłaca taksę notarialną przy zakupie lokalu z rynku pierwotnego?

Inaczej wygląda sytuacja na rynku pierwotnym. W przypadku umowy deweloperskiej obie strony partycypują w kosztach. Prawo zobowiązuje dewelopera do tego, aby taksa notarialna została opłacona co najmniej w 50% przez niego. Oznacza to, że jako kupujący zapłacisz maksymalnie 50% wynagrodzenia notariusza.

Przed zakupem nowego mieszkania warto dokładnie przekalkulować wszystkie pojawiające się koszty, a taksa notarialna należy do tych, których nie da się pominąć.