Jak obliczyć podatek od kupna mieszkania w 2023 roku?

Planując zakup mieszkania zazwyczaj w pierwszej kolejności zastanawiamy się głównie nad jego ceną. W rzeczywistości warto zdać sobie sprawę, że koszty są sporo wyższe. Jeśli mieszkanie jest kupowane w stanie deweloperskim, do kosztów należy doliczyć również fundusze przeznaczone na jego wykończenie. Oprócz tego, kupujących czeka oczywiście podatek VAT i podatek od kupna mieszkania w formie podatku od czynności cywilnoprawnych. Ponadto pojawiają się też dodatkowe koszty – taksa notarialna, a przy finansowaniu zakupu kredytem również kolejny podatek od czynności cywilnoprawnych.

Ile zatem wynosi podatek od kupna mieszkania? Ile w 2023 roku po planowanym wzroście wyniesie wartość podatku od nieruchomości, który musi opłacać każdy właściciel? Wyjaśniamy!

Podatek od kupna mieszkania – VAT zależny od powierzchni lokalu

W polskim prawie nie istnieje pojęcie takie jak podatek od zakupu nieruchomości, co nie znaczy, że taka transakcja nie wiąże się z dodatkowymi kosztami. Jednym z nich jest podatek VAT, jednak kupując nieruchomość jako osoba fizyczna zazwyczaj trudno go zauważyć, ponieważ w cenniku dewelopera jest on już wliczony w cenę zakupu. Ile wynosi wartość VAT jako podatku od kupna mieszkania? Wszystko zależy od powierzchni lokalu.

• powierzchnia mieszkania większa od 150 m² – podatek VAT 23%;
• powierzchnia mieszkania nie przekraczająca 150 m² – podatek VAT 8%.

Niestety kupując mieszkanie na własny użytek jako osoba fizyczna nie można uniknąć zapłaty podatku VAT. Pewne pocieszenie stanowi fakt, że jest on domyślnie wliczony w cenę przedstawioną przez dewelopera, zatem analizując oferty nie trzeba liczyć się z dodatkowym wydatkiem w formie podatku VAT, chociaż warto mieć świadomość, że ma on swój znaczący udział w cenie nieruchomości.

Podatek od zakupu nieruchomości – podatek od czynności cywilnoprawnych

Kolejnym wydatkiem, z jakim muszą liczyć się osoby nabywające mieszkanie, chociaż nie jest to stricte podatek od kupna mieszkania, jest podatek od czynności cywilnoprawnych, czyli PCC. Wysokość tego podatku wynosi 2% od wartości rynkowej kupowanej nieruchomości. W rzeczywistości oblicza się go na podstawie ceny zakupu, jaka pojawia się w akcie notarialnym i to właśnie notariusz odprowadza ten nietypowy podatek od zakupu nieruchomości do Urzędu Skarbowego.

Na kupujących mieszkania może jednak czekać pewna przykra niespodzianka – Urząd Skarbowy może poprosić o uzasadnienie ceny, jaka pojawiła się w akcie notarialnym, jeśli wydaje się ona zaniżona. W takim przypadku podatnik musi dokonać uzasadnienia, na przykład ze względu na kiepski stan techniczny nieruchomości. Jeżeli urząd nie zaakceptuje tego wyjaśnienia, prawdopodobnie doliczy wyższy podatek wraz z odsetkami.

Na szczęście podatek PCC nie dotyczy wszystkich osób kupujących mieszkania, a jedynie nabywających lokale na rynku wtórnym. Kupujący nowe mieszkanie w Poznaniu lub innym mieście od dewelopera nie muszą przejmować się tym podatkiem.

Podatek od kupna mieszkania przy finansowaniu kredytem

W nieco innej sytuacji znajdują się osoby kupujące mieszkania na kredyt, a więc w praktyce większość Polaków decydująca się na taki krok. W ich przypadku pojawia się kolejny pośredni podatek od kupna mieszkania w postaci podatku od czynności cywilnoprawnych w momencie ustanowienia hipoteki. Jego wartość jest zmienna, zależnie od rodzaju hipoteki:

• hipoteka zwykła – podatek o wartości 0,01% liczony od kwoty hipoteki;
• hipoteka kaucyjna – podatek stały o wartości 19 zł.

Taksa notarialna – dodatkowy koszt przy zakupie mieszkania

Kupujący mieszkania muszą liczyć się z jeszcze jedną opłatą, które również nie jest podatkiem od zakupu nieruchomości, ale opłatą uiszczaną na rzecz notariusza – taksą notarialną. Wysokość tej opłaty jest ściśle uzależnione od wartości nieruchomości. Biorąc pod uwagę obecne ceny mieszkań, kupujących powinny interesować wyłącznie trzy najwyższe przedziały:

• 60 000 zł – 1 000 000 zł – 1010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60 000 zł;
• 1 000 000 zł – 2 000 000 zł – 4770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1 000 000 zł;
• ponad 2 000 000 zł – 6770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2 000 000 zł, ale nie więcej niż 10 000 zł.

Podatek od nieruchomości – wzrost w 2023 roku

Osobną kwestię stanowi podatek od nieruchomości. Jest to lokalny podatek uiszczany na rzecz gminy, którego wartość ściśle wynika z metrażu nieruchomości. Do jego odprowadzania są zobowiązani również właściciele mieszkań w blokach. Chociaż wysokość podatku od nieruchomości zależy od władz gminy, minister finansów co roku wyznacza jego maksymalną wartość.

Niestety w roku 2023 mieszkańcy niemal wszystkich samorządów muszą spodziewać się dość znacznych podwyżek, bo Ministerstwo Finansów podniosło ze względu na poziom inflacji maksymalną wysokość podatku od nieruchomości o aż 11,8%. Z punktu widzenia właściciela mieszkania o stosunkowo niedużym metrażu nie są to ogromne sumy, a podatek można opłacać w czterech kwartalnych ratach, jednakże wysoki wzrost z pewnością będzie zauważalny przy kolejnym przelewie na rzecz gminy.